Tonalite |

Tonal franse, Alman. Tonalitat, tou Tonart

1) Pozisyon altitid nan mòd nan (detèmine pa IV Sosobina, 1951, ki baze sou lide a nan BL Yavorsky; pou egzanp, nan C-dur "C" se deziyasyon an nan wotè a nan ton prensipal la nan mòd la, ak "dur" - "majò" - karakteristik mòd).

2) yerarchize. sistèm santralize nan koneksyon wotè fonksyonèl diferansye; T. nan sans sa a se inite nan mòd la ak T. aktyèl la, sa vle di, tonalite a (li sipoze ke T. a lokalize nan yon wotè sèten, sepandan, nan kèk ka tèm nan konprann menm san yo pa lokalizasyon sa yo, konplètman kowenside ak konsèp nan mòd la, espesyalman nan peyi etranje lit-re). T. nan sans sa a se tou nannan nan ansyen monody (gade: Lbs J., "Tonalnosc melodii gregorianskich", 1965) ak mizik nan 20yèm syèk la. (Gade, pa egzanp: Rufer J., "Die Zwölftonreihe: Träger einer neuen Tonalität", 1951).

3) Nan yon fason pi etwat, espesifik. siyifikasyon T. se yon sistèm koneksyon anplasman fonksyonèl diferansye, yerachiman santralize sou baz yon triyad konsòn. T. nan sans sa a se menm jan ak "tonalite amonik" karakteristik klasik-romantik la. sistèm amoni nan 17yèm-19yèm syèk yo; nan ka sa a, prezans nan anpil T. ak defini. sistèm korelasyon yo youn ak lòt (sistèm T.; gade Circle of Fifths, Relationship of Keys).

Refere yo kòm "T." (nan yon sans etwat, espesifik) mòd yo - pi gwo ak minè - ka imajine kòm kanpe sou yon par ak lòt mòd (Ionian, Aeolian, Phrygian, chak jou, pentatonik, elatriye); an reyalite, diferans ki genyen ant yo tèlman gwo ke li se byen jistifye tèminoloji. opozisyon nan pi gwo ak minè kòm Harmony. tonalité monofonik. fret. Kontrèman ak monodik. fret, pi gwo ak minè T .. nannan nan ext. dinamis ak aktivite, entansite mouvman objektif, santralizasyon an pli ekstrèm rasyonèl ajiste ak richès nan relasyon fonksyonèl. An akò ak pwopriyete sa yo, ton (kontrèman ak mòd monodik) karakterize pa yon atraksyon klè ak toujou ap santi nan sant mòd nan ("aksyon nan yon distans", SI Taneev; tonik domine kote li pa son); chanjman regilye (metrik) nan sant lokal yo (etap, fonksyon), pa sèlman pa anile gravite santral la, men reyalize li ak entansifye li nan maksimòm la; dyalektik rapò ki genyen ant abutment la ak sa yo ki enstab (an patikilye, pou egzanp, nan kad yon sistèm sèl, ak gravitasyon an jeneral nan degre nan VII nan mwen, son an nan degre nan mwen ka atire VII a). Akòz atraksyon pwisan nan sant sistèm Harmony la. T., kòm li te, absòbe lòt mòd kòm etap, "mòd entèn" (BV Asafiev, "Fòm Mizik kòm yon Pwosesis", 1963, p. 346; etap - Dorian, ansyen mòd nan Phrygian ak yon tonik pi gwo kòm yon Phrygian. vire tounen yon pati nan minè Harmony, elatriye). Kidonk, pi gwo ak minè jeneralize mòd ki te anvan yo istorikman, yo te an menm tan an reyalizasyon nouvo prensip òganizasyon modal yo. Dinamism nan sistèm ton an se endirèkteman konekte ak nati a nan panse Ewopeyen an nan Laj la modèn (an patikilye, ak lide yo nan Syèk Limyè yo). "Modalite reprezante, an reyalite, yon estab, ak tonalite yon opinyon dinamik nan mond lan" (E. Lovinsky).

Nan sistèm T. la, yon T. separe genyen yon defini. fonksyon nan Harmony dinamik. ak koloran. relasyon; Fonksyon sa a asosye ak lide toupatou sou karaktè ak koulè ton an. Kidonk, C-dur, ton "santral" nan sistèm nan, parèt pi "senp", "blan". Mizisyen, ki gen ladan konpozitè pi gwo, souvan gen sa yo rele an. odisyon koulè (pou NA Rimsky-Korsakov, koulè T. E-dur a se vèt klere, pastoral, koulè a ​​nan Birch prentan, Es-dur se nwa, lugubr, gri-ble, ton an nan "vil" ak "fò" ; L Beethoven rele h-moll "tonalite nwa"), kidonk sa a oswa sa T. pafwa asosye ak definisyon an. pral eksprime. nati mizik la (pa egzanp, D-dur WA Mozart, c-moll Beethoven, As-dur), ak transpozisyon pwodwi a. – ak chanjman stilistic (pa egzanp, Mozart a motèt Ave verum corpus, K.-V. 618, D-dur, transfere nan aranjman nan F. Liszt nan H-dur, kidonk sibi "romantizasyon").

Apre epòk dominasyon T klasik pi gwo-minè konsèp "T." se tou ki asosye ak lide a nan yon branch mizik-lojik. estrikti, sa vle di, sou yon kalite "prensip lòd" nan nenpòt sistèm nan relasyon anplasman. Estrikti tonal ki pi konplèks yo te vin (apati 17yèm syèk la) yon mwayen enpòtan, relativman otonòm nan mizik. ekspresyon, ak dramaturji ton pafwa konpetisyon ak tèks, etap, tematik. Jis tankou int. Lavi T. eksprime nan chanjman nan kòd (etap, fonksyon - yon kalite "mikwo-gason"), yon estrikti tonal entegral, enkòpore nivo ki pi wo nan amoni, lavi nan mouvman modulation objektif, chanjman T. Kidonk, estrikti nan ton nan tout la vin youn nan eleman ki pi enpòtan nan panse yo mizik devlopman. PI Tchaikovsky te ekri: "Se pou modèl melodi a pi byen gate pase sans panse mizik la, ki depann dirèkteman sou modulasyon ak amoni." Nan estrikti nan ton devlope otd. T. ka jwe yon wòl ki sanble ak tèm yo (pa egzanp, e-moll nan dezyèm tèm nan final la nan 7yèm Sonat Prokofiev a pou pyano kòm yon refleksyon nan E-dur nan 2yèm mouvman nan Sonat la kreye yon quasi- entonasyon tematik "ark"-reminisans sou yon echèl sik antye).

Wòl T. nan konstriksyon miz yo eksepsyonèlman gwo. fòm, espesyalman gwo (sonat, rondo, siklik, gwo opera): "Rete soutni nan yon sèl kle, opoze a chanjman plis oswa mwens rapid nan modulasyon, jukstapozisyon nan echèl kontras, tranzisyon gradyèl oswa toudenkou nan yon nouvo kle, prepare retounen nan prensipal la”, – tout sa yo se vle di ke “kominike soulajman ak gonfle nan gwo seksyon nan konpozisyon an epi fè li pi fasil pou moun k ap koute a wè fòm li yo” (SI Taneev; gade Fòm Mizik).

Posiblite pou repete motif nan lòt amoni te mennen nan yon nouvo, fòmasyon dinamik nan tèm; posiblite pou repete tèm. fòmasyon nan lòt T. te fè li posib yo bati òganikman devlope gwo miz. fòm. Eleman yo menm motif ka pran sou yon diferan, menm opoze, sa vle di depann sou diferans lan nan estrikti nan ton (pou egzanp, fwagmantasyon pwolonje nan kondisyon yo nan chanjman ton bay efè a nan yon devlopman anvayi, ak nan kondisyon yo nan tonik la nan tonalite prensipal la, okontrè, efè "koagulasyon", devlopman sispann). Nan fòm nan opéra, yon chanjman nan T. se souvan egal a yon chanjman nan sitiyasyon an trase. Se sèlman yon sèl plan ton ka vin yon kouch miz. fòm, egzanp. chanjman nan T. nan 1ye d. "Maryaj la nan Figaro" pa Mozart.

Aparans klasik pi ak matirite nan ton an (sa vle di, "ton amonik") se karakteristik nan mizik la nan klasik Viennese yo ak konpozitè ki kwonolojikman tou pre yo (pi plis nan tout, epòk la nan mitan-17yèm ak mitan-19yèm yo. syèk). Sepandan, Harmony T. rive pi bonè, epi li gaye toupatou nan mizik 20yèm syèk la. Fwontyè kwonolojik egzat nan T. kòm yon espesyal, espesifik. li difisil pou etabli fòm fret la, depi decomp. ka pran kòm yon baz. konplèks nan karakteristik li yo: A. Mashabe dat Aparisyon nan Harmony. T. 14yèm syèk, G. Besseler – 15yèm syèk, E. Lovinsky – 16yèm syèk, M. Bukofzer – 17yèm syèk. (Gade Dahhaus S., Untersuchungen über die Entstehung der harmonischen Tonalität, 1); SI Stravinsky refere dominasyon T. nan peryòd ki soti nan mitan an. 1968 jiska Ser. 17yèm syèk Konplèks Ch. siy yon klasik (harmonic) T.: a) sant T. se yon triyad konsòn (anplis, li posib kòm yon inite, epi yo pa kòm yon konbinezon de entèval); b) mòd - pi gwo oswa minè, reprezante pa yon sistèm akòd ak yon melodi k ap deplase "sou twal la" nan kòd sa yo; c) estrikti fret ki baze sou 19 fonksyon (T, D ak S); "disonans karakteristik" (S ak yon sizyèm, D ak yon setyèm; tèm X. Riemann); T se konsonans; d) chanjman nan Harmony andedan T., santiman dirèk nan enklinezon tonik; e) yon sistèm kadans ak relasyon katriyèm kint nan kòd deyò kadans (tankou si transfere soti nan kadans ak pwolonje nan tout koneksyon; pakonsekan tèm "kadans t."), yerarchize. gradyasyon nan Harmony (kòd ak kle); f) yon ekstrapolasyon metrik fòtman pwononse ("ritm ton"), osi byen ke yon fòm - yon konstriksyon ki baze sou kare ak kadans "rime" ki entèdepandan; g) gwo fòm ki baze sou modulasyon (sa vle di, chanje T.).

Dominasyon nan yon sistèm konsa tonbe sou syèk yo 17th-19th, lè konplèks la nan Ch. Siy T. yo prezante, kòm yon règ, konplètman. Yon konbinezon pasyèl nan siy, ki bay santi a nan T. (kòm opoze a modalité), obsève menm nan otd. ekriti Renesans la (14yèm-16yèm syèk).

Nan G. de Macho (ki te konpoze tou zèv mizik monofonik), nan youn nan le (No 12; "Le on death"), pati "Dolans cuer las" ekri nan yon gwo mòd ak dominasyon nan tonik. triyad nan tout estrikti anplasman an:

G. de Macho. Lay No 12, ba 37-44.

"Monodik pi gwo" nan yon ekstrè nan travay la. Masho se toujou lwen klasik. tip T., malgre konyensidans lan nan yon kantite siy (nan pi wo a, b, d. e, f yo prezante). Ch. diferans lan se yon depo monophonic ki pa vle di yon akonpayman omofonik. Youn nan premye manifestasyon ritm fonksyonèl nan polifoni se nan chante (rondo) pa G. Dufay "Helas, ma dame" ("ki gen amoni sanble soti nan yon nouvo mond," dapre Besseler):

G. Dufay. Rondo “Helas, ma dame par amours”.

enpresyon amoni. T. rive kòm yon rezilta metriz fonksyonèl orè ak dominasyon nan Harmony. konpoze nan yon rapò quarto-quint, T - D ak D - T nan Harmony. estrikti nan tout antye. An menm tan an, sant sistèm lan se pa tèlman yon triyad (byenke li detanzantan rive, ba 29, 30), men yon senkyèm (ki pèmèt tou de pi gwo ak minè tyè san efè entansyonèl nan yon mòd melanje pi gwo-minè) ; mòd la pi melodi pase kordal (kòd la se pa baz sistèm nan), ritm lan (pa gen ekstrapolasyon metrik) pa tonèl, men modal (senk mezi san okenn oryantasyon nan kare); gravite tonal se aparan sou bor yo nan konstriksyon yo, epi yo pa totalman (pati vokal la pa kòmanse ditou ak tonik la); pa gen okenn gradyasyon ton-fonksyonèl, osi byen ke koneksyon an nan konsonans ak disonans ak siyifikasyon an ton nan amoni; nan distribisyon kadans yo, patipri nan direksyon dominan an se disproporsyonèlman gwo. An jeneral, menm siy klè sa yo nan ton kòm yon sistèm modal nan yon kalite espesyal toujou pa pèmèt nou atribiye estrikti sa yo nan ton apwopriye; sa a se yon modalite tipik (soti nan pwen de vi T. nan yon sans laj - "tonalite modal") nan syèk yo 15th-16th, nan kad ki seksyon separe muri. eleman nan T. (gade Dahinaus C, 1968, p. 74-77). Efondreman nan legliz la frets nan kèk mizik. prod. kon. 16 – sipliye. 17yèm syèk te kreye yon kalite espesyal "T gratis." – pa modal ankò, men poko klasik (motèt N. Vicentino, madigra Luca Marenzio ak C. Gesualdo, Sonat Enarmonik G. Valentini; gade yon egzanp nan kolòn 567, pi ba a).

Absans yon echèl modal ki estab ak melodi ki koresponn lan. fòmil yo pa pèmèt yo atribiye estrikti sa yo nan legliz la. fret.

C. Gesualdo. Madrigal "Merce!".

Prezans nan yon sèten kanpe nan kadans, sant. kòd - yon triyad konsòn, chanjman nan "harmonies-etap" bay rezon ki fè yo konsidere sa a yon kalite espesyal nan T. - kromatik-modal T.

Etablisman gradyèl dominasyon gwo-minè ritm yo te kòmanse nan 17yèm syèk la, sitou nan dans, chak jou, ak mizik eksklizyon.

Sepandan, ansyen legliz frets yo omniprésente nan mizik la nan 1ye etaj la. 17yèm syèk, pou egzanp. J. Frescobaldi (Ricercare sopra Mi, Re, Fa, Mi – Terzo tuono, Canzona – Sesto tuono. Ausgewählte Orgelwerke, Bd II, No 7, 15), S. Scheidt (Kyrie dominicale IV. Toni cum Gloria, Magnificats, gade Tabuiatura nova, III. pars). Menm JS Bach, ki gen mizik domine pa yon amonik devlope. T., fenomèn sa yo pa estraòdinè, pou egzanp. koral

J. Dowland. Madrigal "Reveye, renmen!" (1597).

Aus tiefer Not schrei' ich zu dir ak Erbarm' dich mein, O Herre Gott (apre Schmieder Nos. 38.6 ak 305; mòd Phrygian), Mit Fried' und Freud'ich fahr' dahin (382, Dorian), Komm, Gott Schöpfer , heiliger Geist (370; Mixolydian).

Zòn nan abouti nan devlopman nan tinb estrikteman fonksyonèl nan kalite a pi gwo-minè tonbe sou epòk la nan klasik yo Viennese. Prensipal regilarite yo nan amoni nan peryòd sa a yo konsidere kòm pwopriyete prensipal yo nan amoni an jeneral; yo konstitye sitou sa ki nan tout liv amoni (gade Harmony, Fonksyon amonik).

Devlopman T. nan 2yèm etaj la. 19yèm syèk la konsiste nan elaji limit yo nan T. (mixte pi gwo-minè, plis kromatik. sistèm), anrichi relasyon ton-fonksyonèl, polarize dyatonik. ak kromatik. amoni, anplifikasyon koulè. siyifikasyon t., renesans modal amoni sou yon nouvo baz (prensipalman an koneksyon avèk enfliyans nan folklore sou travay la nan konpozitè, espesyalman nan nouvo lekòl nasyonal, pou egzanp, Ris), itilize nan mòd natirèl, osi byen. kòm "atifisyèl" simetrik (gade Sosobin I V., "Lectures on the course of harmony", 1969). Sa yo ak lòt nouvo karakteristik montre evolisyon rapid t. Efè konbine nouvo pwopriyete t. kalite (nan F. Liszt, R. Wagner, MP Mussorgsky, NA Rimsky-Korsakov) nan pwendvi de strik T. ka sanble tankou yon rejè li. Te diskisyon an te pwodwi, pou egzanp, pa entwodiksyon nan Tristan und Isolde Wagner a, kote tonik inisyal la vwale pa yon reta long, kòm yon rezilta nan ki yon opinyon inègza leve sou absans konplè nan tonik nan pyès teyat la ("evite total). nan tonik"; gade Kurt E., "Romantic Harmony and its crisis in Wagner's "Tristan", M., 1975, p. 305; sa a se tou rezon an pou move entèpretasyon li nan estrikti a amonik nan seksyon inisyal la kòm yon lajman konprann. "dominan optimis", p. 299, epi yo pa kòm yon ekspozisyon normatif. , ak definisyon an kòrèk nan limit yo nan seksyon inisyal la - ba 1-15 olye pou yo 1-17). Senttomatik se non youn nan pyès teyat nan peryòd fen Liszt la - Bagatelle san tonalité (1885).

Aparisyon nan nouvo pwopriyete nan T., deplase li lwen klasik la. kalite, nan kòmansman an. 20yèm syèk la te mennen nan chanjman pwofon nan sistèm nan, ki te pèrsu pa anpil moun kòm dekonpozisyon an, destriksyon nan t., "atonalite". SI Taneyev te deklare aparisyon nan yon nouvo sistèm ton (nan "Kontrapwen mobil nan ekriti strik", ki te konplete an 1906).

Sa vle di T. yon sistèm pi gwo-minè fonksyonèl strik, Taneyev te ekri: “Lè w fin pran plas mòd legliz la, sistèm ton nou an kounye a, nan vire, dejenere nan yon nouvo sistèm ki ap chèche detwi tonalite ak ranplase baz dyatonik nan amoni. ak yon sèl kromatik, ak destriksyon nan tonalite mennen nan dekonpozisyon fòm mizik" (ibid., Moskou, 1959, p. 9).

Imedyatman, "nouvo sistèm nan" (men Taneyev) te rele tèm nan "nouvo teknoloji". Resanblans fondamantal li ak T. klasik la konsiste nan lefèt ke "nouvo T." se yerarchize tou. yon sistèm nan fonksyonèl diferansye koneksyon wo-altitid, enkòpore yon lojik. koneksyon nan estrikti anplasman an. Kontrèman ak ansyen tonalite a, nouvo a ka konte pa sèlman sou tonik konsòn lan, men tou, sou nenpòt gwoup son ki byen chwazi, pa sèlman sou dyatonik la. baz, men lajman itilize Harmony sou nenpòt nan 12 son yo kòm fonksyonèl endepandan (melanje tout mòd yo bay yon poly-mòd oswa "fretless" - "nouvo, ki pa nan modal T."; gade Nü11 E. von, "B". Bartok, Ein Beitrag zur Morphologie der neuen Musik”, 1930); siyifikasyon an semantik nan son ak konsonans ka reprezante yon klasik nan yon nouvo fason. fòmil TSDT, men yo ka divilge otreman. Kreyati yo. Diferans lan tou manti nan lefèt ke T. strik klasik la se estriktirèl inifòm, men nouvo T. la se endividyèlman ak Se poutèt sa pa gen yon sèl konplèks nan eleman son, se sa ki, li pa gen inifòmite fonksyonèl. An konsekans, nan youn oswa yon lòt redaksyon, diferan konbinezon de siy T yo itilize.

Nan pwodiksyon AN Scriabin nan peryòd la an reta nan kreyativite T. konsève fonksyon estriktirèl li yo, men tradisyonèl yo. Harmony yo ranplase pa nouvo ki kreye yon mòd espesyal ("Mòd Scriabin"). Se konsa, pou egzanp, nan sant la "Prometheus". kòd - pi popilè "Prometheus" sis-ton ak osn. ton Fis (egzanp A, anba a), sant. esfè ("prensipal T.") - 4 tankou sis-ton nan seri a ba-frekan (mòd redui; egzanp B); konplo modulasyon (nan pati ki konekte a - egzanp C), plan an ton nan ekspozisyon an - egzanp D (plan an Harmony nan "Prometheus" te spesifikman, byenke pa konplètman egzat, fiks pa konpozitè a nan pati nan Luce):

Prensip yo nan nouvo teyat la anba konstriksyon nan opera Berg Wozzeck (1921), ki anjeneral konsidere kòm yon modèl nan "style Novensky atonal la", malgre objeksyon wòdpòte otè a nan mo "satanik" "atonal la". Tonik gen pa sèlman otd. nimewo opera (egzanp, 2yèm sèn nan 1ye d. - "eis"; mach soti nan 3yèm sèn nan 1ye d. - "C", trio li - "Kòm"; dans nan 4yèm sèn nan 2 -yèm jou - " g", sèn nan asasina Mari a, sèn nan 2yèm nan 2yèm jou a - ak ton santral "H", elatriye) ak tout opera a kòm yon antye (kòd ak ton prensipal la "g"), men plis. pase sa - nan tout pwodiksyon. prensip "leit heights" te toujou fèt (nan kontèks tonalite leit). Wi, ch. ewo a gen leitoniks "Cis" (1ye d., bar 5 - premye pwononsyasyon non "Wozzeck"; plis ba 87-89, mo Wozzeck sòlda nan "Se vre, Mesye Kapitèn"; ba 136- 153 - Arioso Wozzeck a "Nou pòv yo!", nan ba 3d 220-319 - triyad cis-moll "briye nan" nan kòd prensipal 4yèm sèn nan). Gen kèk lide debaz yo nan opera a pa ka konprann san yo pa pran an kont dramaturji a ton; Kidonk, trajedi chante timoun yo nan dènye sèn opéra a (apre lanmò Wozzeck, 3yèm d., ba 372-75) se nan lefèt ke chante sa a son nan ton eis (moll), leitton Wozzeck a; sa a revele lide konpozitè a ke timoun san kont yo se ti "wozzets". (Cf. König W., Tona-litätsstrukturen nan Alban Bergs Oper "Wozzeck", 1974.)

Teknik dodecaphonic-serial la, ki entwodui koerans nan estrikti a poukont li nan ton an, ka egalman itilize efè a nan ton an epi fè san li. Kontrèman ak move konsepsyon popilè, dodecaphony fasil konbine avèk prensip (nouvo) T., ak prezans nan yon sant. ton se yon pwopriyete tipik pou li. Lide a anpil nan seri a 12-ton orijinèlman te parèt kòm yon mwayen ki kapab konpanse efè konstriktif pèdi nan tonik la ak t la. konsè, sik sonat). Si se pwodiksyon seri konpoze sou modèl la nan ton an, Lè sa a, fonksyon an nan fondasyon an, tonik, esfè ton ka fèt swa pa yon seri sou yon espesifik. ton, oswa espesyal atribye ba son referans, entèval, kòd. "Ranje a nan fòm orijinal li kounye a jwe menm wòl ak "kle debaz" yo te konn jwe; "repriz la" natirèlman retounen nan li. Nou kadans nan menm ton an! Analoji sa a ak prensip estriktirèl anvan yo kenbe byen konsyan (...)” (Webern A., Lectures on Music, 1975, p. 79). Pou egzanp, pyès teyat AA Babadzhanyan "Koral" (ki soti nan "Sis Foto" pou pyano) te ekri nan yon sèl "T prensipal." ak sant d (ak kolorasyon minè). Fug la nan RK Shchedrin sou yon tèm 12-ton gen yon klèman eksprime T. a-moll. Pafwa relasyon altitid yo difisil pou diferansye.

A. Webern. Konsè op. 24.

Kidonk, lè l sèvi avèk afinite seri nan concerto op. 24 (pou yon seri, gade Atizay Dodecaphony), Webern resevwa yon gwoup twa-ton pou yon espesifik. wotè, retounen nan Crimea pèrsu kòm yon retounen nan "kle prensipal la". Egzanp ki anba a montre twa son prensipal la. esfè (A), kòmansman 1ye mouvman (B) ak fen final konsè Webern (C).

Sepandan, pou mizik 12-ton, tankou yon prensip nan konpozisyon "yon sèl-ton" pa nesesè (tankou nan mizik klasik ton). Men, sèten eleman nan T., menm si nan yon nouvo fòm, yo trè souvan itilize. Se konsa, sonat violoncelle pa EV Denisov (1971) gen yon sant, ton "d", seri 2yèm konsè violon AG Schnittke gen tonik "g". Nan mizik la nan ane 70 yo. 20yèm syèk la gen tandans ranfòse prensip nouvo T.

Istwa ansèyman sou T. anrasinen nan teyori legliz la. mòd (gade mòd medyeval). Nan kad li yo, lide yo te devlope sou finalis la kòm yon kalite "tonik" nan mòd la. "Mòd" (mòd) li menm, nan yon pwen de vi laj, ka konsidere kòm youn nan fòm yo (kalite) nan T. Pratik la nan entwodwi ton (musica ficta, musica falsa) te kreye kondisyon yo pou aparans nan. efè melodi. ak gravitasyon kordal nan direksyon tonik la. Teyori a nan kloz istorikman prepare teyori a nan "kadans nan ton". Glarean nan Dodecachord li (1547) teyorikman te lejitimize mòd Ionyen ak Aeolian ki te egziste depi lontan, echèl yo kowenside ak pi gwo ak minè natirèl. J. Tsarlino ("Doktrin Harmony", 1558) ki baze sou Mwayennaj yo. doktrin pwopòsyon yo te entèprete triyad konsòn kòm inite e li te kreye teyori pi gwo ak minè; li te note tou karaktè pi gwo oswa minè nan tout mòd. Nan 1615, Dutchman S. de Co (de Caus) te chanje non legliz la repèkisyon. ton nan dominan an (nan mòd natif natal - senkyèm degre, nan plagal - IV). I. Rosenmuller te ekri approx. 1650 sou egzistans la nan sèlman twa mòd - pi gwo, minè ak Phrygian. Nan ane 70 yo. 17yèm syèk NP Diletsky divize "musicia" nan "drol" (sa vle di, pi gwo), "pitient" (minè) ak "melanje". Nan 1694, Charles Masson te jwenn sèlman de mòd (Mode majeur ak Mode mineur); nan chak nan yo 3 etap "esansyèl" (Finale, Mediante, Dominante). Nan "Musical Dictionary" pa S. de Brossard (1703), fret parèt sou chak nan 12 semiton kromatik yo. gama. Doktrin fondamantal t. (san tèm sa a) se JF Rameau ki te kreye (“Traité de l'harmonie…”, 1722, “Nouveau systéme de musique théorique”, 1726). Se fret la bati sou baz la nan kòd la (epi yo pa echèl la). Rameau karakterize mòd la kòm yon lòd siksesyon detèmine pa yon pwopòsyon trip, sa vle di, rapò a nan twa kòd prensipal yo - T, D ak S. Jistifikasyon nan relasyon an nan kòd kadans, ansanm ak kontras nan tonik la konsòn ak disonan D. ak S, eksplike dominasyon nan tonik la sou tout kòd nan mòd la.

Tèm "T." premye parèt nan FAJ Castile-Blaz (1821). T. – "pwopriyete a nan yon mòd mizik, ki eksprime (egziste) nan itilizasyon etap esansyèl li yo" (sa vle di, I, IV ak V); FJ Fetis (1844) te pwopoze yon teyori 4 kalite T.: initonalité (ordre unito-nique) - si pwodwi a. li ekri nan yon sèl kle, san modulasyon nan lòt (korespondan ak mizik la nan 16yèm syèk la); tranzisyonèl - modulasyon yo itilize nan ton fèmen (aparamman, mizik barok); pluritonalite - modulasyon yo itilize nan ton byen lwen, anarmonis (epòk la nan klasik Viennese yo); omnitonality ("tout-tonalite") - yon melanj de eleman nan kle diferan, chak kòd ka swiv pa chak (epòk la nan romantik). Li pa ka di, sepandan, ke tipoloji Fetis la byen fonde. X. Riemann (1893) te kreye yon teyori estrikteman fonksyonèl nan timbre la. Menm jan ak Rameau, li te soti nan kategori kòd la kòm sant sistèm nan epi li t ap chèche eksplike tonalite a atravè relasyon son ak konsonans. Kontrèman ak Rameau, Riemann pa t tou senpleman baz T. 3 ch. kòd, men redwi a yo ("sèl amoni esansyèl yo") tout rès la (ki se, nan T. Riemann gen sèlman 3 baz ki koresponn ak 3 fonksyon - T, D ak S; Se poutèt sa, sèlman sistèm nan Riemann se entèdi fonksyonèl) . G. Schenker (1906, 1935) pwouve ton kòm yon lwa natirèl detèmine pa pwopriyete istorikman ki pa evolye nan materyèl son. T. baze sou triyad konsòn, dyatonik ak kontrepwen konsòn (tankou contrapunctus simplex). Mizik modèn, dapre Schenker, se koripsyon ak n bès nan potansyèl natirèl yo ki bay monte tonalite. Schoenberg (1911) te etidye an detay resous modèn yo. Harmony pou li. sistèm ak te rive nan konklizyon an ke modèn la. mizik ton se "nan fwontyè T." (ki baze sou ansyen konpreyansyon T.). Li te rele (san yon definisyon presi) nouvo "eta yo" nan ton (c. 1900–1910; pa M. Reger, G. Mahler, Schoenberg) pa tèm "k ap flote" ton (schwebende; tonik parèt raman, se evite ak ton ase klè). ; pa egzanp, chante Schoenberg a "The Temptation" op. 6, No 7) ak "retire" T. (aufgehobene; tou de tonik ak konsòn triyad yo evite, yo te itilize "kòd pèdi wout" - entelijan setyèm kòd, ogmante triyad, lòt tonèl miltip kòd).

Etidyan Riemann G. Erpf (1927) te fè yon tantativ pou eksplike fenomèn mizik nan ane 10 ak ane 20 yo nan pwendvi yon teyori entèdi fonksyonèl epi apwoche fenomèn mizik la istorikman. Erpf te pwopoze tou konsèp "sant konsonans" (Klangzentrum), oswa "sant son" (pa egzanp, jwèt Schoenberg a op. 19 No 6), ki enpòtan pou teyori nouvo ton an; T. ak yon sant sa yo pafwa yo rele tou Kerntonalität ("nwayo-T."). Webern (ch. arr. nan pwendvi t klasik) karakterize devlopman mizik "apre klasik yo" kòm "destriksyon t." (Webern A., Lectures on Music, p. 44); sans nan T. li te detèmine tras la. fason: "depandans sou ton prensipal la", "mwayen pou fòme", "mwayen kominikasyon" (ibid., p. 51). T. te detwi pa "bifurcation" nan dyatonik la. etap (p. 53, 66), "ekspansyon resous son" (p. 50), gaye anbigwite ton, disparisyon nan bezwen an retounen nan prensipal la. ton, yon tandans ki pa repete ton (p. 55, 74-75), fòme san klasik. idiom T. (pp. 71-74). P. Hindemith (1937) bati yon teyori detaye sou nouvo T., ki baze sou yon etap 12 ("seri I", pou egzanp, nan sistèm nan.

posiblite pou nenpòt disonans sou chak nan yo. Sistèm valè Hindemith pou eleman T. trè différenciés. Dapre Hindemith, tout mizik se tonèl; evite kominikasyon ton se osi difisil ke gravite tè a. SI Stravinsky wè tonalite a se spesifik. Avèk amoni tonèl (nan sans etwat) nan tèt li, li te ekri: “Amoni… te gen yon istwa briyan men tou kout” (“Dyalòg”, 1971, p. 237); "Nou pa nan kad T. klasik la ankò nan sans lekòl la" ("Musikalische Poetik", 1949, S. 26). Stravinsky respekte "nouvo T." (“ki pa tonèl” mizik se tonèl, “men se pa nan sistèm tonèl 18tyèm syèk la”; “Dyalòg”, p. 245) nan youn nan variants li yo, ke li rele “polarite son, entèval, e menm. konplèks son an”; "Pòl ton (oswa son-"tonal") se ... aks prensipal mizik," T. se sèlman "yon fason pou oryante mizik dapre poto sa yo." Tèm "pol la", sepandan, se kòrèk, paske li tou implique "pol opoze a", ki Stravinsky pa t 'vle di. J. Rufer, ki baze sou lide Nouvo lekòl Vyènn lan, te pwopoze tèm "nouvo ton", konsidere li kòm pòtè seri 12 ton an. Tèz X. Lang "Istwa konsèp ak tèm "tonalite"" ("Begriffsgeschichte des Terminus "Tonalität"", 1956) gen enfòmasyon fondamantal sou istwa Tonalism la.

Nan Larisi, teyori ton an te devlope okòmansman an koneksyon avèk tèm "ton" yo (VF Odoevsky, Lèt pou yon Piblikatè, 1863; GA Laroche, Glinka ak siyifikasyon li yo nan istwa mizik, Bilten Ris, 1867-68; PI Tchaikovsky. , "Gid pou etid la pratik nan amoni", 1872), "sistèm" (Alman Tonart, tradui pa AS Famintsyn "Textbook of amoni" pa EF Richter, 1868; HA Rimsky -Korsakov, "Textbook of Harmony", 1884-85 ), "mòd" (Odoevsky, ibid; Tchaikovsky, ibid), "view" (nan Ton-art, tradui pa Famintsyn nan AB Marx's Universal Textbook of Music , 1872). "Short Handbook of Harmony" (1875) Tchaikovsky a fè anpil itilizasyon tèm "T." (detanzantan tou nan Gid pou etid pratik Harmony). SI Taneyev te pwopoze teyori a nan "tonalite inifye" (gade travay li a: "Analiz plan modulation ...", 1927; pou egzanp, siksesyon nan devyasyon nan G-dur, A-dur evoke lide nan T. D. -dur, ini yo , epi tou li kreye yon atraksyon ton nan li). Menm jan ak nan Lwès la, nan Larisi, nouvo fenomèn nan domèn tonalité yo te okòmansman konnen kòm absans nan "inite ton" (Laroche, ibid.) oswa tonalite (Taneyev, Lèt Tchaikovsky nan 6 Out 1880), kòm yon konsekans. "deyò limit sistèm nan" (Rimsky-Korsakov, ibid.). Yon kantite fenomèn ki asosye ak nouvo ton an (san tèm sa a) te dekri pa Yavorsky (sistèm nan 12-semitone, disonan ak dispèse tonik la, miltiplisite nan estrikti modal nan ton an, ak pi fò nan mòd yo deyò pi gwo ak minè. ); anba enfliyans Yavorsky Ris. mizik teyorik te chèche jwenn nouvo mòd (nouvo estrikti wo altitid), pou egzanp. nan pwodiksyon Scriabin nan peryòd la an reta nan kreyativite (BL Yavorsky, "Estrikti a nan diskou mizik", 1908; "Kèk panse an koneksyon avèk anivèsè a nan Liszt", 1911; Protopopov SV, "Eleman nan estrikti a nan diskou mizik" , 1930) ni enpresyonist yo, – te ekri BV Asafiev, – pa t ale pi lwen pase limit yo nan sistèm amonik tonèl la ”(“ Fòm Mizik kòm yon Pwosesis ”, M., 1963, p. 99). GL Catuar (swiv PO Gewart) devlope kalite sa yo rele. pwolonje T. (majè-minè ak sistèm kromatik). BV Asafiev te bay yon analiz de fenomèn yo nan ton (fonksyon yo nan ton, D, ak S, estrikti nan "mòd Ewopeyen an," ton an entwodiksyon, ak entèpretasyon stylistic nan eleman yo nan ton) nan pwendvi teyori entonasyon. . Yu. Devlopman N. Tyulin nan lide a nan varyab siyifikativman konplete teyori a nan fonksyon fonksyon ton. Yon kantite chwèt mizikològ (MM Skorik, SM Slonimsky, ME Tarakanov, HP Tiftikidi, LA Karklinsh, elatriye) nan ane 60-70 yo. etidye an detay estrikti modèn lan. 12-etap (kromatik) tonalite. Tarakanov espesyalman devlope lide "nouvo T" (gade atik li a: "Nouvo tonalité nan mizik 1972yèm syèk la", XNUMX).

Referans: Gramè mizisyen pa Nikolai Diletsky (ed. C. AT. Smolensky), St. Petersburg, 1910, reimprime. (anba lòd. AT. AT. Protopopova), M., 1979; (Odoyevski V. F.), Lèt Prince V. P. Odoevsky bay Piblikatè a sou primordial Great Ris mizik, nan koleksyon: Kaliki pasable?, Pati XNUMX. 2, pa gen okenn. 5, M., 1863, menm bagay la tou, nan liv la: Odoevsky V. F. Eritaj mizik ak literè, M., 1956; Laroche G. A., Glinka ak siyifikasyon li nan istwa a nan mizik, "Ris Messenger", 1867, No 10, 1868, No 1, 9-10, menm bagay la tou, nan liv la: Laroche G. A., Atik Chwazi, vol. 1, L., 1974; Tchaikovsky P. I., Gid pou etid pratik amoni, M., 1872; Rimsky-Korsakov N. A., Harmony Textbook, no. 1-2, St. Petersburg, 1884-85; Yavorsky B. L., Estrikti a nan diskou mizik, pati. 1-3, M., 1908; li, Kèk panse an koneksyon avèk anivèsè P. Liszt, "Mizik", 1911, No 45; Taneev S. I., Movable counterpoint nan ekri strik, Leipzig, 1909, M., 1959; Belyaev V., "Analiz de modulasyon nan sonat Beethoven yo" S. AK. Taneeva, nan liv la: liv Ris sou Beethoven, M., 1927; Taneev S. I., Lèt pou P. AK. Tchaikovsky ki te dat 6 out 1880, nan liv la: P. AK. Chaikovsky. C. AK. Taneev. Lèt, M., 1951; li, Plizyè lèt sou pwoblèm mizik-teyorik, nan liv la: S. AK. Taneev. materyèl ak dokiman, elatriye. 1, Moskou, 1952; Avramov A. M., "Ultrachromatism" oswa "omnitonality"?, "Musical Contemporary", 1916, liv. 4-5; Roslavets N. A., Sou tèt mwen ak travay mwen, "Modern Music", 1924, No 5; Cathar G. L., kou teyorik amoni, pati. 1-2, M., 1924-25; Rosenov E. K., Sou ekspansyon ak transfòmasyon sistèm ton an, nan: Koleksyon travay komisyon an sou acoustics mizik, vol. 1, M., 1925; Risk P. A., The End of Tonality, Modern Music, 1926, No 15-16; Protopopov S. V., Eleman nan estrikti a nan diskou mizik, pati. 1-2, M., 1930-31; Asafyev B. V., Fòm mizik kòm yon pwosesis, liv. 1-2, M., 1930-47, (tou de liv ansanm), L., 1971; Mazel L., Ryzhkin I., Redaksyon sou istwa a nan mizik teyorik, vol. 1-2, M.-L., 1934-39; Tyulin Yu. H., Teaching about harmony, L., 1937, M., 1966; Ogolevets A., Entwodiksyon nan panse modèn mizik, M., 1946; Sposobin I. V., Teyori elemantè mizik, M., 1951; pwòp tèt li, Lectures on the course of harmony, M., 1969; Slonimsky C. M., Senfoni Prokofiev, M.-L., 1964; Skrebkov C. S., Ki jan yo entèprete tonalite?, "SM", 1965, No 2; Tiftikidi H. P., The Chromatic System, nan: Mizikoloji, vol. 3, A.-A., 1967; Tarakanov M., Style nan senfoni Prokofiev, M., 1968; li, Nouvo tonalité nan mizik XX syèk la, nan koleksyon: Problems of Musical Science, vol. 1, Moskou, 1972; Skorik M., Ladovaya system S. Prokofieva, K., 1969; Karklinsh L. A., Harmony H. Ya Myaskovsky, M., 1971; Mazel L. A., Pwoblèm amoni klasik, M., 1972; Dyachkova L., Sou prensip prensipal sistèm Harmony Stravinsky a (sistèm poto), nan liv la: I. P. Stravinsky. Atik ak materyèl, M., 1973; Müller T. F., Harmoniya, M., 1976; Zarlino G., Le istitutioni harmonice, Venetia, 1558 (faks nan: Moniman nan mizik ak literati mizik nan faks, Dezyèm seri, N. Y., 1965); Paske S. de, Enstitisyon Harmonik..., Frankfurt, 1615; Rameau J. Ph., Trete amoni..., R., 1722; его же, Nouvo sistèm mizik teyorik..., R., 1726; Castil-Blaze F. H. J., Diksyonè Mizik modèn, c. 1-2, R., 1821; Fétis F. J., Traité complet de la theory…, R., 1844; Riemann H., Einfachte Harmonielehre…, L.-N. Y., 1893 (rus. pou chak. – Riman G., Amoni senplifye?, M., 1896, menm bagay la tou, 1901); pwòp li a, Geschichte der Musiktheorie…, Lpz., 1898; pwòp li, bber Tonalität, nan liv li a: Präludien und Studien, Bd 3, Lpz., (1901); pwòp li a, Folklonstische Tonalitätsstudien, Lpz., 1916; Gevaert F. A., Trete amoni teyorik ak pratik, v. 1-2, R.-Brux., 1905-07, Schenker H., New music theories and fantasies…, vol. 1, Stuttg.-B., 1906, vol. 3, W., 1935; SchцnbergA., Harmonielehre, Lpz.-W., 1911; Кurt E., Conditions yo nan Harmony teyorik..., Bern, 1913; его же, Amoni Amoure..., Bern-Lpz., 1920 (рус. pou chak. – Kurt E., Amoni amoure ak kriz li nan Tristan Wagner a, M., 1975); Hu11 A., Amoni modèn..., L., 1914; Touzé M., La tonalité chromatique, “RM”, 1922, v. 3; Güldenstein G, Theorie der Tonart, Stuttg., (1927), Basel-Stuttg., 1973; Erpf H., etid sou amoni ak teknoloji son nan mizik modèn, Lpz., 1927; Steinbauer O., Sans tonalité, Minik, 1928; Cimbro A., Qui voci secolari sulla tonalita, «Rass. mus.», 1929, No. 2; Hamburger W., tonalite, "The Prelide", 1930, ane 10, H. 1; Nьll E. soti nan, B Bartok, Halle, 1930; Karg-Elert S., teyori polaris son ak tonalite (lojik amonik), Lpz., 1931; Yasser I, Yon teyori nan tonalite evolye, N. Y., 1932; his, The future of tonality, L., 1934; Stravinsky I., Chroniques de ma vie, P., 1935 (rus. pou chak. – Stravinsky I., Chronicle of my life, L., 1963); pwòp li, Poétique musicale, (Dijon), 1942 (rus. pou chak. – Stravinsky I., Panse nan "Poetik mizik", nan liv la: I. F. Stravinsky. Atik ak materyèl, M., 1973); Stravinsky nan konvèsasyon ak Robert Craft, L., 1958 (rus. pou chak. – Stravinsky I., Dyalòg …, L., 1971); Appelbaum W., Accidentien und Tonalität in den Musikdenkmälern des 15. 16 und. Syèk, В., 1936 (Diss.); Hindemith P., Enstriksyon nan konpozisyon, vol. 1, Mainz, 1937; Guryin O., Fre tonalitet til atonalitet, Oslo, 1938; Dankert W., Tonalité melodi ak relasyon ton, «Mizik la», 1941/42, vol. 34; Waden J. L., Aspects of tonalityin early European music, Phil., 1947; Кatz A., Defi nan tradisyon mizik. Yon nouvo konsèp tonalite, L., 1947; Rohwer J., Enstriksyon Tonale, Tl 1-2, Wolfenbьttel, 1949-51; его жe, Sou kesyon nati tonalité…, «Mf», 1954, vol. 7, H. 2; Вesseler H., Bourdon ak Fauxbourdon, Lpz., 1, 1950; Sсhad1974er F., Pwoblèm nan tonalite, Z., 1 (diss.); Вadings H., Tonalitcitsproblemen en de nieuwe muziek, Brux., 1950; Rufer J., Seri douz ton: konpayi asirans yon nouvo ton, «ЦMz», 1951, ane. 6, Non 6/7; Salzer F., Odyans estriktirèl, v. 1-2, N. Y., 1952; Machabey A., Geníse de la tonalité musicale classique, P., 1955; Neumann F., Tonality and Atonality…, (Landsberg), 1955; Ва11if C1., Entwodiksyon а la métatonalité, P., 1956; Lang H., Istwa konsèp tèm «tonalite», Freiburg, 1956 (diss.); Reti R., Tonalité. Atonalite. Pantonalite, L., 1958 (rus. pou chak. – Reti R., Tonalité nan mizik modèn, L., 1968); Travis R., Towards a new concept of tonalite?, Journal of Music Theory, 1959, v. 3, No2; Zipp F., Èske seri ton natirèl ak tonalité demode?, «Musica», 1960, vol. 14, H. 5; Webern A., Chemen pou nouvo mizik, W., 1960 (рус. pou chak. – Webern A., Konferans sou Mizik, M., 1975); Eggebrecht H., Musik als Tonsprache, "AfMw", 1961, Jahrg. 18, H. 1; Hibberd L., «Tonalite» ak pwoblèm ki gen rapò ak tèminoloji, «MR», 1961, v. 22, pa gen okenn. 1; Lowinsky E., Tonalite ak atonalite nan mizik sèzyèm syèk la, Berk.-Los Ang., 1961; Apfe1 E., Estrikti ton nan mizik fen medyeval kòm baz tonalité majè-minè a, «Mf», 1962, vol. 15, H. 3; pwòp li, Spätmittelalterliche Klangstruktur und Dur-Moll-Tonalität, ibid., 1963, Jahrg. 16, H. 2; Dah1haus C., Konsèp tonalite nan nouvo mizik, rapò Kongrè a, Kassel, 1962; eго же, envestigasyon sou orijin ton amonik, Kassel - (u. a.), 1968; Finscher L., Tonal orders at the early modern times, в кн.: Musical issues of the time, vol. 10, Kassel, 1962; Pfrogner H., Sou konsèp tonalite nan tan nou an, «Musica», 1962, vol. 16, H. 4; Reck A., Posiblite odisyon ton, «Mf», 1962, vol. 15, H. 2; Reichert G., Kle ak tonalité nan mizik ki pi gran yo, в кн.: Musical issues of the time, vol. 10, Kassel, 1962; Barford Ph., Tonalité, «MR», 1963, v. 24, Non 3; Las J., Tonalité melodi gregoryen yo, Kr., 1965; Sanders E. H., Aspè ton nan polifoni angle 13yèm syèk la, «Acta musicologica», 1965, v. 37; Ernst. V., Sou konsèp tonalite, rapò Kongrè a, Lpz., 1966; Reinecke H P., Sou konsèp tonalite, там же; Marggraf W., tonalite ak amoni nan chanson franse ant Machaut ak Dufay, «AfMw», 1966, vol. 23, H. 1; George G., Tonalite ak estrikti mizik, N. Y.-Wash., 1970; Despic D., Teorija tonaliteta, Beograd, 1971; Atcherson W., Kle ak mòd nan 17yèm syèk la, «Journal of Music Theory», 1973, v. 17, No2; Кцnig W., Estrikti tonalite nan opera Alban Berg "Wozzeck", Tutzing, 1974.

Yu. N. Kholopov