Fakti |

lat. factura – fabrikasyon, pwosesis, estrikti, soti nan facio – mwen fè, mwen pote soti, mwen fòme; German Faktur, Satz - depo, Satzweise, Schreibweise - style ekriti; Faktori franse, estrikti, konfòmasyon - aparèy, adisyon; Teksti angle, teksti, estrikti, bati-up; ital. estrikti

Nan yon sans laj - youn nan kote yo nan fòm mizik la, se enkli nan konsèp la ayestetik ak filozofik nan fòm nan mizik nan inite ak tout mwayen ekspresyon; nan yon sans pi etwat ak pi komen - konsepsyon an espesifik nan twal la mizik, prezantasyon an mizik.

Tèm "teksti" a revele an koneksyon avèk konsèp "depo mizik". Monodik. depo a sipoze sèlman yon "dimansyon orizontal" san okenn relasyon vètikal. Nan estrikteman inison monodich. echantiyon (Gregoryen chant, Znamenny chant) yon sèl-tèt. twal mizik ak F. yo idantik. Rich monodik. F. distenge, pou egzanp, mizik nan Lès la. pèp ki pa t konnen polifoni: an Ouzbek. ak taj. Makome chante ame instr. ansanbl ak patisipasyon tanbou kap fè usul. Monodik. depo ak F. fasil pase nan yon fenomèn entèmedyè ant monodi ak polifoni - nan yon prezantasyon heterophonic, kote chante inison nan pwosesis la nan pèfòmans vin pi konplike dekonp. opsyon melodi-tèkstur.

Sans nan polifoni. depo - korelasyon an menm tan. son melodi. liy yo relativman endepandan. devlopman ki (plis oswa mwens endepandan de konsonans ki rive sou vètikal la) konstitye lojik miz yo. fòm. Nan mizik polifonik Tisi yo nan vwa a montre yon tandans nan direksyon egalite fonksyonèl, men yo kapab tou multifonksyonèl. Pami kalite yo nan bèt polifonik F.. dansite ak sparseness ("viskozite" ak "transparans") yo enpòtan, a-rye yo reglemante pa kantite polifonik. vwa (mèt yo nan yon stil strik volontèman te ekri pou 8-12 vwa, prezève yon sèl kalite F. san yo pa yon chanjman byen file nan sonorite; sepandan, nan mas li te òdinè yo mete nan polifoni manyifik ak limyè de oswa twa vwa, pou egzanp, Crucifixus nan mas Palestrina). Palestrina sèlman deskripsyon, ak nan ekri gratis, teknik polifonik yo lajman itilize. epesman, epesman (sitou nan fen pyès la) avèk èd nan ogmantasyon ak diminisyon, stretta (fug nan C-dur soti nan volim nan 1ye nan Klave byen tanpere Bach la), konbinezon nan diferan tèm (koda a nan final la nan senfoni Taneyev nan c-moll). Nan egzanp ki anba a, epesman tèkstur akòz batman rapid entwodiksyon yo ak kwasans tèkstur 1ye (trant-dezyèm) ak 2yèm (kòd) eleman tèm nan se karakteristik:

JS Bach. Fugue nan D-dur soti nan 1ye volim nan Klavye ki byen tanpere (ba 23-27).

Pou polifonik F. se tipik nan inite nan modèl la, absans la nan diferansye byen file nan sonorite, ak yon kantite konstan nan vwa. Youn nan pwopriyete yo remakab nan polifonik P. - likidite; polifoni. F. distenge pa aktyalizasyon konstan, absans la nan repetisyon literal pandan w ap kenbe tematik la plen. inite. Defini valè pou polifonik. F. gen ritm. ak rapò tematik nan vòt yo. Avèk menm dire yo, yon F. koral parèt nan tout vwa. F. sa a pa idantik ak kòd-harmonik, depi mouvman an isit la detèmine pa deplwaman melodi. liy nan chak nan vwa yo, epi yo pa pa relasyon yo fonksyonèl nan Harmony yo. vètikal, pou egzanp:

F. d'Ana. Yon ekstrè nan motèt la.

Ka opoze a se polifonik. F., ki baze sou metrorhythm konplè a. endepandans vwa yo, tankou nan kanon mensural yo (gade egzanp nan v. Canon, kolòn 692); kalite ki pi komen nan polifonik konplemantè. F. detèmine tematik. ak ritmik. tankou tèt yo. vwa (nan imitasyon, kanon, fug, elatriye). Polyphonic F. pa eskli yon ritm byen file. stratifikasyon ak yon rapò inegal nan vwa: vwa kontrapuntal k ap deplase nan dire relativman kout fòme background nan pou dominan cantus firmus (nan mas ak motèt nan 15yèm-16yèm syèk yo, nan aranjman koral ògàn Bach). Nan mizik la nan tan pita yo (19yèm ak 20yèm syèk), polifoni nan diferan tèm devlope, kreye etranj pitorèsk F. (pa egzanp, tekstire entrelace nan leitmotiv yo nan dife, sò, ak rèv Brünnhilde a nan konklizyon nan opera Wagner a Valkyrie. ). Pami nouvo fenomèn mizik 20yèm syèk la. ta dwe remake: F. polifoni lineyè (mouvman vwa amonikman ak ritmik ki pa korelasyon, gade Senfoni Chanm Milhaud); P., ki asosye ak konplèks dissonan repetisyon polifonik. vwa ak vire nan polifoni nan kouch (souvan nan travay O. Messiaen); "demateryalize" pointillistic. F. nan op. A. Webern ak poligòn opoze a. severite ork. counterpoint pa A. Berg ak A. Schoenberg; polifonik F. aleatory (nan V. Lutoslavsky) ak sonoristik. efè (pa K. Penderecki).

O. Messiaen. Epouvante (Konon ritmik. Egzanp No 50 nan liv li "Teknik langaj mizik mwen an").

Pi souvan, tèm "F." aplike nan mizik amonik. depo. Nan yon varyete enmède kalite Harmony. F. Premye a ak pi senp se divizyon li an omofonik-amonik ak kordal apwopriye (ki konsidere kòm yon ka espesyal nan omofonik-amonik). Chordal F. se monorythmic: tout vwa yo mete nan son ki gen menm dire (kòmansman an nan Ouverture-fantezi Romeo ak Jilyèt Tchaikovsky a). Nan amonik omofonik. F. desen melodi, bas ak vwa konplemantè yo byen klè separe (kòmansman an nan nocturne c-moll Chopin la). Sa ki annapre yo distenge. kalite prezantasyon Harmony. konsonans (Tyulin, 1976, ch. 3yèm, 4yèm): a) Harmony. yon figurasyon nan yon kalite kòd-figuratif, ki reprezante youn oswa yon lòt fòm prezantasyon sekans nan son akòd (prelid C-dur soti nan 1ye volim nan Klav byen tanpere Bach la); b) ritmik. figuration - repetisyon yon son oswa yon kòd (powèm D-dur op. 32 No 2 pa Scriabin); c) dif. kopi, eg. nan yon oktav ak ork. prezantasyon (yon minuèt soti nan senfoni Mozart nan g-moll) oswa yon doub long nan yon twazyèm, sizyèm, elatriye, fòme yon "mouvman kasèt" ("Moman Mizik" op. 16 No 3 pa Rachmaninov); d) divès kalite melodi. figurasyon, sans nan ki se nan entwodiksyon de melodi. mouvman an amoni. vwa - konplikasyon figurasyon kòd pa pase ak oksilyè. son (etude c-moll op. 10 No 12 pa Chopin), melodikizasyon (prezantasyon koral ak òkès ​​tèm prensipal la nan kòmansman 4yèm penti "Sadko" pa Rimsky-Korsakov) ak polifonizasyon vwa (entwodiksyon "Lohengrin" pa Wagner), melodi-ritm "revitalizasyon" org. pwen (4yèm penti "Sadko", nimewo 151). Bay sistematizasyon nan kalite Harmony. F. se pi komen an. Nan mizik, gen anpil teknik teksti espesifik, aparans nan ki ak metòd yo nan itilize yo detèmine pa stilistic. nòm sa a mizik-istorik. epòk; se poutèt sa, istwa a nan F. se inséparabl ak istwa a nan amoni, òkestrasyon (plis lajman, enstrimantalism), ak pèfòmans.

Harmonik. depo ak F. orijine nan polifoni; pou egzanp, Palestrina, ki moun ki pafètman te santi bote nan soberness, te kapab itilize figurasyon an nan kòd émergentes sou anpil mezi avèk èd nan polifonik konplèks (kanon) ak koral nan tèt li. vle di (travèse, duplications), admire amoni a, tankou yon bijou ak yon wòch (Kyrie soti nan mas la nan Pap Marcello, ba 9-11, 12-15 - senk kontrepwen). Pou yon tan long nan instr. prod. konpozitè nan dejwe koral 17yèm syèk la. F. ekri strik te evidan (egzanp, nan org. bo. Ya Sweelinka), ak konpozitè yo te kontante ak teknik relativman senp ak desen amonik melanje. ak polifonik. F. (ansyen J. Frescobaldi). Wòl ekspresyon F. entansifye nan pwodiksyon an. 2yèm sèks 17 pous. (an patikilye, jukstapozisyon yo espasyal-tekstik nan solo ak tutti nan Op. A. Corelli). Mizik I. C. Bach se make pa pi wo devlopman nan F. (chaconne d-moll pou violon solo, "Goldberg Variations", "Brandenburg Concertos"), ak nan kèk virtuozite Op. ("Kwomatik Fantasy ak Fugue"; Fantasy G-dur pou ògàn, BWV 572) Bach fè dekouvèt teksti, apre sa lajman itilize pa amoure. Mizik la nan klasik yo Viennese karakterize pa klè nan amoni ak, kòmsadwa, klè nan modèl tèkstur. Konpozitè yo te itilize mwayen teksti relativman senp epi yo te baze sou fòm jeneral mouvman (pa egzanp, figi tankou pasaj oswa arpèj), ki pa t 'konfli ak atitid la anvè F. kòm yon eleman tematik enpòtan (gade, pou egzanp, mitan an nan 4yèm varyasyon soti nan 1ye mouvman nan Sonata Mozart No 11 A-dur, K.-V. 331); nan prezantasyon an ak devlopman nan tèm ki soti nan Sonat Allegri, devlopman motivik fèt an paralèl ak devlopman tèkstur (pa egzanp, nan pati prensipal yo ak konekte nan 1ye mouvman Sonata No 1 Beethoven a). Nan mizik 19yèm syèk la, sitou pami konpozitè amoure yo, yo obsève eksepsyon. varyete F. - pafwa Fertile ak plizyè kouch, pafwa brikabrak lakay ou, pafwa fantastikman orijinal; gwo diferans teksti ak stil parèt menm nan travay yon sèl mèt (cf. divès ak pwisan F. sonat nan h-moll pou pyano. ak enpresyonism rafine desen fp. jwe "Grey Clouds" pa Liszt). Youn nan tandans ki pi enpòtan nan mizik nan 19yèm syèk la. - endividyalizasyon desen tèkstur: enterè nan ekstraòdinè, inik, karakteristik nan atizay la nan romantik, te fè li natirèl yo rejte figi tipik nan F. Yo te jwenn metòd espesyal pou seleksyon milti-octav yon melodi (Liszt); opòtinite pou amelyore F. mizisyen yo te jwenn, premye nan tout, nan melodi a nan Harmony lajè. figurasyon (enkli. h nan yon fòm etranj tankou nan fp final la. sonata b-moll Chopin), pafwa vire prèske nan polifonik. prezantasyon (tèm nan yon pati bò nan ekspozisyon an nan 1ye balad la pou pyano. Chopin). Varyete tèkstur sipòte enterè moun k ap koute yo nan wok la. ak instr. sik nan miniatures, li nan yon sèten limit ankouraje konpozisyon mizik nan estil dirèkteman depann sou F. – etid, varyasyon, rapsodi. Bòn fèt. men, te gen polifonizasyon nan F. an jeneral (final sonata violon Frank la) ak amonik la. figurasyon an patikilye (8-ch. canon nan entwodiksyon an lò Rhine Wagner a). Ris. mizisyen yo te dekouvri yon sous nouvo sonorite nan teknik teksti lès la. mizik (gade, an patikilye, Balakirev a "Islamei"). Youn nan pi enpòtan an. reyalizasyon 19yèm syèk la nan zòn F. – ranfòse richès motivik li yo, tematik. konsantrasyon (R. Wagner, mwen. Brahms): nan kèk Op. an reyalite, pa gen yon sèl mezi ki pa tematik. materyèl (egzanp senfoni nan c-moll, pyano. Taneyev Quintet, opéras an reta Rimsky-Korsakov). Pwen ekstrèm nan devlopman nan endividyèl F. se te aparisyon P.-harmony ak F.-timbre. Sans nan fenomèn sa a se ke nan yon sèten kondisyon, amoni, kòm li te, pase nan Ph., ekspresyon se detèmine pa tèlman pa konpozisyon an son kòm pa aranjman nan pitorèsk: korelasyon an nan "etaj yo" nan kòd la. youn ak lòt, ak rejis yo nan pyano a, ak òkès ​​la pran priyorite. gwoup; pi enpòtan se pa wotè a, men ranpli teksti nan kòd la, sa vle di e. kijan li pran. Egzanp F.-harmony genyen nan Op. M. AP Mussorgsky (pa egzanp, "Revèy ak chimes" nan 2yèm zak la. opera "Boris Godunov"). Men, an jeneral, fenomèn sa a se pi plis tipik nan mizik la nan 20yèm syèk la: F.-harmony se souvan yo te jwenn nan pwodiksyon an nan. A. N. Scriabin (kòmansman an nan repriz la nan 1ye pati nan 4yèm fp la. sonat; akimilasyon nan 7yèm fp la. sonat; dènye kòd fp. powèm "To the Flame"), K. Debussy, S. AT. Rachmaninov. Nan lòt ka, fizyon an nan F. ak amoni detèmine timbre a (fp. jwe "Skarbo" pa Ravel), ki se espesyalman pwononse nan ork. teknik la nan "konbine figi ki sanble", lè son an rive nan konbinezon an nan ritm. variantes nan yon figi teksti (yon teknik li te ye pou yon tan long, men briyan devlope nan nòt yo nan I. F.

Nan reklamasyon 20yèm syèk la. diferan fason pou mete ajou F. la coexist. Kòm tandans ki pi jeneral yo te note: ranfòse nan wòl nan F. an jeneral, ki gen ladan polifonik. F., an koneksyon avèk dominasyon polifoni nan mizik 20yèm syèk la. (an patikilye, kòm yon restorasyon nan F. nan epòk sot pase yo nan pwodiksyon an nan direksyon neoklasik la); plis endividyalizasyon teknik teksti (F. se esansyèlman "konpoze" pou chak nouvo travay, menm jan yo kreye yon fòm endividyèl ak amoni pou yo); dekouvèt - an koneksyon avèk nouvo Harmony. nòm – duplication dissonan (3 etid op. 65 pa Scriabin), kontras nan espesyalman konplèks ak “rafine senp” F. (1ye pati nan 5yèm konsè pyano Prokofiev a), ak desen enpwovizasyonèl. kalite (Pa gen 24 "Orizontal ak vètikal" ki soti nan "Polyphonic Kaye" Shchedrin); konbinezon de karakteristik orijinal teksti nan nat. mizik ak dènye amoni. ak ork. teknik prof. art-va (Mwazi “Dans Symphonic” ki gen koulè klere. Konp. P. Rivilis ak lòt travay); tematizasyon kontinyèl nan F. c) an patikilye, nan seri ak seri travay), ki mennen nan idantite nan thematism ak F.

Aparisyon nan nouvo mizik 20yèm syèk la. depo ki pa tradisyonèl, ki pa gen rapò ak swa Harmony oswa polifonik, detèmine varyete ki koresponn nan Ph.: fragman sa a nan pwodwi a. montre discontinuity ki karakteristik mizik sa a, enkoyerans F. – enskri stratifikasyon (endepandans), dinamik. ak atikilasyon. diferansyasyon:

P. Boulez. Pyano Sonata No 1, kòmansman 1ye mouvman an.

Valè F. nan atizay mizik la. se avan-garde mennen nan lojik. limit, lè F. vin prèske yon sèl la sèlman (nan yon kantite travay pa K. Penderetsky) oswa inite. objektif travay konpozitè aktyèl la (vokal. "Stimmungen" sextet Stockhausen a se yon varyasyon teksti-timbre nan yon triyad B-dur). F. enpwovizasyon nan ton oswa ritm yo bay. anndan – prensipal. resepsyon nan aleatoris kontwole (op. V. Lutoslavsky); jaden an nan F. gen ladann yon seri inonbrabl nan sonoris. envansyon (yon koleksyon teknik sonoristik - "Fantezi kolore" pou opera Slonimsky la). Pou mizik elektwonik ak konkrè kreye san tradisyon. zouti ak mwayen pou ekzekisyon, konsèp F., aparamman, pa aplikab.

F. dispose vle di. posiblite pou fòme (Mazel, Zuckerman, 1967, pp. 331-342). Koneksyon ki genyen ant fòm nan ak fòm nan eksprime nan lefèt ke prezèvasyon nan yon modèl bay nan fòm nan kontribye nan inite a nan konstriksyon an, chanjman li yo ankouraje demantelman. F. depi lontan te sèvi kòm zouti transfòmasyon ki pi enpòtan nan sec. ostinato ak neostinatny fòm varyasyon, revele nan kèk ka gwo dinamik. opòtinite ("Bolero" pa Ravel). F. se kapab desizif chanje aparans la ak sans nan muz yo. imaj (fè leitmotiv nan 1ye pati a, nan devlopman ak kòd 2yèm pati 4yèm sonat pyano Scriabin); chanjman teksti yo souvan itilize nan repriz fòm twa mouvman (2yèm pati nan 16yèm sonat pyano Beethoven; nocturne c-moll op. 48 pa Chopin), nan refren nan rondo a (final sonat pyano No 25 nan). Beethoven). Wòl fòmatè F. enpòtan nan devlopman fòm sonat (espesyalman ork. konpozisyon), nan ki fwontyè seksyon yo detèmine pa yon chanjman nan metòd pwosesis la ak, kidonk, F. tematik. materyèl. Chanjman F. vin youn nan prensipal yo. vle di divize fòm nan nan travay yo nan 20yèm syèk la. ("Pasifik 231" pa Honegger). Nan kèk konpozisyon nouvo, fòm nan vin desizif pou konstriksyon an nan fòm nan (pa egzanp, nan sa yo rele fòm repetitif ki baze sou retounen nan varyab nan yon sèl konstriksyon).

Kalite F. yo byen souvan konekte ak def. estil (egzanp, mizik dans), ki se baz pou konbine nan pwodiksyon an. diferan genre karakteristik ki bay mizik la yon anbigwite atistik efikas (egzanp ekspresif nan kalite sa a nan mizik Chopin a: pou egzanp, Prelid No. 20 c-moll - yon melanj de karakteristik yo nan yon koral, yon mach fineray ak yon pasacaglia). F. kenbe siy youn oswa yon lòt miz istorik oswa endividyèl. style (ak, pa asosyasyon, epòk): sa yo rele. akonpayman gita pèmèt SI Taneev kreye yon stilizasyon sibtil nan Ris bonè. eji nan romans "Lè, toubiyon, fèy otòn"; G. Berlioz nan 3yèm pati nan senfoni "Romeo ak Julia" yo kreye yon nasyonal. ak koulè istorik repwodui avèk ladrès son madigra a cappella nan 16yèm syèk la; R. Schumann ekri mizik natif natal nan Kanaval. pòtrè F. Chopin ak N. Paganini. F. se sous prensipal mizik. deskriptif, espesyalman konvenk nan ka kote k.-l. trafik. Avèk èd nan F. se klè vizyèl nan mizik reyalize (entwodiksyon nan Gold Wagner nan Rhine a), an menm tan an. plen mistè ak bote ("Lwanj pou dezè a" ki soti nan "Istwa vil envizib Kitezh ak jenn fi Fevronia" pa Rimsky-Korsakov), epi pafwa nan tranbleman etonan ("kè a bat nan chache fidèl" nan romans MI Glinka a. "Mwen sonje yon moman bèl bagay").

Referans: Sposobin I., Evseev S., Dubovsky I., Kou pratik nan amoni, pati 2, M., 1935; Skrebkov SS, Liv polifoni, pati 1-2, M.-L., 1951, 1965; pwòp tèt li, Analiz de travay mizik, M., 1958; Milstein Ya., F. List, pati 2, M., 1956, 1971; Grigoriev SS, Sou melodi Rimsky-Korsakov, M., 1961; Grigoriev S., Muller T., Liv polifoni, M., 1961, 1977; Mazel LA, Zukkerman VA, Analiz de zèv mizik, M., 1967; Shchurov V., Karakteristik nan teksti an polifonik nan chante yo nan Sid Larisi, nan koleksyon: Soti nan istwa a nan mizik Ris ak Sovyetik, M., 1971; Zukkerman VA, Analiz de travay mizik. Fòm varyasyon, M., 1974; Zavgorodnyaya G., Gen kèk karakteristik nan teksti nan travay yo nan A. Onegger, "SM", 1975, No 6; Shaltuper Yu., Sou style Lutoslavsky nan ane 60 yo, nan: Pwoblèm Syans Mizik, vol. 3, M., 1975; Tyulin Yu., Doktrin nan teksti mizik ak figurasyon melodi. Teksti mizik, M., 1976; Pankratov S., Sou baz melodi teksti konpozisyon pyano Scriabin yo, nan: Pwoblèm polifoni ak analiz zèv mizik (Proceedings of the Gnesins State Musical and Pedagogical Institute, issue 20), M., 1976; li, Prensip dramaturgy teksti nan konpozisyon pyano Scriabin, ibid.; Bershadskaya T., Konferans sou amoni, L., 1978; Kholopova V., Faktura, M., 1979.

VP Frayonov