Géza Anda |

Geza Anda

Anvan Geza Anda te pran yon pozisyon fò nan mond modèn pyanistik la, li te ale nan yon chemen devlopman olye konplike, kontradiktwa. Tou de imaj kreyatif atis la ak tout pwosesis fòmasyon atistik la sanble yo trè indicatif pou yon jenerasyon antye nan mizisyen pèfòmans, tankou si konsantre tou de merit enkontournabl li yo ak feblès karakteristik li yo.

Anda te grandi nan yon fanmi mizisyen amatè, a laj 13 an li te antre nan Akademi Mizik Liszt nan Budapest, kote pami pwofesè li yo te venere E. Donany. Li konbine etid li yo ak travay byen pwozaik: li te bay leson pyano, li te touche lavi l 'nan fè nan òkès ​​divès kalite, menm nan restoran ak salon dans. Sis ane etid te pote Anda pa sèlman yon diplòm, men tou, pri Listov, ki te ba li dwa pou fè premye li nan Budapest. Li te jwe, akonpaye pa yon òkès ​​ki te dirije pa pi popilè V. Mengelberg, Dezyèm konsè Brahms. Siksè a te tèlman gwo ke yon gwoup mizisyen enpòtan ki te dirije pa 3. Kodai te jwenn yon bousdetid pou atis la talan, ki te pèmèt li kontinye etid li nan Bèlen. Ak isit la li gen chans: pèfòmans nan varyasyon senfonik Franck la ak pi popilè Philharmonics ki te dirije pa Mengelberg trè apresye pa kritik ak amater. Sepandan, atmosfè a opresyon nan kapital fachis la pa t 'nan gou nan atis la, epi li te jwenn yon sètifika medikal fo, li jere ale nan Swis (sipozeman pou tretman). Isit la Anda te konplete edikasyon li anba gidans Edwin Fischer epi li te etabli, pita, an 1954, li te resevwa sitwayènte Swis.

Anpil vwayaj te pote Anda t'ap nonmen non Ewopeyen an nan fen ane 50 yo; an 1955, odyans lan nan yon kantite vil Etazini te rankontre l ', an 1963 li te premye fè nan Japon. Tout etap nan aktivite apre lagè atis la reflete sou dosye fonograf, ki pèmèt yon moun jije evolisyon kreyatif li. Nan jèn li, Anda te atire atansyon sitou ak talan "manyèl" li a, e jiska mitan ane 50 yo, repètwa li te gen yon patipri virtuozite diferan. Kèk nan kamarad li yo te jwe varyasyon ki pi difisil Brahms sou yon tèm Paganini oswa moso espektakilè Liszt ak bravura ak konfyans konsa. Men, piti piti Mozart vin sant enterè kreyatif pyanis la. Li repete ak anrejistre tout konsè Mozart yo (ki gen ladan 5 premye yo), li resevwa anpil prim entènasyonal pou anrejistreman sa yo.

Kòmanse nan mitan ane 50 yo, swiv egzanp konseye l 'E. Fischer, li souvan fè kòm yon pyanis-diriktè, fè sitou Mozart konsè ak reyalize bèl rezilta atistik nan sa a. Finalman, pou anpil nan konsè Mozart yo, li te ekri pwòp kadyans li yo, konbine òganik stil ak virtuozite klere ak konpetans.

Entèprete Mozart, Anda te toujou eseye transmèt bay odyans lan sa ki te pi pre l 'nan travay la nan konpozitè sa a - soulajman nan melodi a, klè ak pite nan teksti pyano a, favè a laid-back, aspirasyon nan optimis. Pi bon konfimasyon nan reyalizasyon li nan sans sa a pa t menm revizyon favorab yo nan revizyon, men lefèt ke Clara Haskil - atis ki pi sibtil ak pi powetik - te chwazi l 'kòm patnè li pou pèfòmans nan doub konsè Mozart la. Men, an menm tan an, atizay Anda a pou yon tan long te manke trepidation nan yon santiman k ap viv, pwofondè nan emosyon, espesyalman nan moman tansyon dramatik ak pi gwo pwen. Li pa t 'san rezon repwoche pou virtuozite frèt, akselerasyon san jistifikasyon nan vitès, manierism nan fraz, twòp pridans, ki fèt yo kache mank nan kontni otantik.

Sepandan, anrejistreman Mozart Anda a pèmèt nou pale sou evolisyon atizay li a. Dènye disk yo nan seri All Mozart Concertos (ak òkès ​​la nan Salzburg Mozarteum la), ki te konplete pa atis la nan papòt 50yèm anivèsè nesans li, yo make pa yon son pi fonse, masiv, yon dezi pou moniman, pwofondè filozofik, ki se. mete aksan sou pa chwa a nan plis modere pase anvan, temp. Sa a pa t 'bay okenn rezon patikilye yo wè siy chanjman fondamantal nan style pyanis atis la, men sèlman raple l' ke matirite kreyatif inevitableman kite mak li yo.

Se konsa, Geza Anda te genyen yon repitasyon kòm yon pyanis ak yon pwofil kreyatif olye etwat - prensipalman yon "espesyalis" nan Mozart. Li menm, sepandan, kategorikman diskite yon vèdik konsa. "Tèm "espesyalis" la pa gen sans," Anda te di yon fwa yon korespondan pou magazin Slovak Good Life. – Mwen te kòmanse ak Chopin e pou anpil moun mwen te yon espesyalis nan Chopin. Lè sa a, mwen te jwe Brahms e mwen te imedyatman ame "Bramsian". Se konsa, nenpòt etikèt se estipid."

Pawòl sa yo gen pwòp verite yo. Vreman vre, Geza Anda se te yon gwo atis, yon atis ki gen matirite ki toujou, nan nenpòt repètwa, te gen yon bagay pou di piblik la epi ki te konnen ki jan yo di li. Sonje byen, li te prèske premye moun ki te jwe tout twa konsè pyano Bartók yo nan yon aswè. Li posede yon anrejistreman ekselan nan konsè sa yo, osi byen ke Rhapsody pou pyano ak òkès ​​(Op. 1), te fè an kolaborasyon ak kondiktè F. Fritchi. Nan dènye ane yo, Anda de pli zan pli tounen vin jwenn Beethoven (ki moun li te diman jwe anvan), nan Schubert, Schumann, Brahms, Liszt. Pami anrejistreman li yo genyen tou de konsè Brahms (avèk Karajan), konsè Grieg a, Diabelli Waltz Varyasyon Beethoven, Fantasia nan Do majè, Kreisleriana, Davidsbündler Dans Schumann a.

Men, se vre tou ke se nan mizik Mozart a ki pi bon karakteristik yo nan pyanis li yo - kristal klè, poli, enèjik - te revele, petèt, ak pi gwo konplè. Ann di plis, yo te yon kalite estanda nan sa ki distenge yon jenerasyon antye nan pyanis Mozartian.

Enfliyans Geza Anda sou jenerasyon sa a se nye. Li te detèmine pa sèlman pa jwèt li, men tou, pa aktivite pedagojik aktif. Kòm yon patisipan endispansab nan festival Salzburg yo depi 1951, li te fè tou kou ak jèn mizisyen nan vil Mozart; an 1960, yon ti tan anvan lanmò li, Edwin Fischer te ba li klas li nan Lucerne, epi pita Anda te anseye entèpretasyon chak ete nan Zurich. Atis la formul prensip pedagojik li yo konsa: “Elèv yo jwe, mwen koute. Anpil pyanis panse ak dwèt yo, men bliye ke mizik ak devlopman teknik se youn. Pyano a, tankou konduit, ta dwe louvri nouvo orizon." San dout, eksperyans rich ak lajè pèspektiv ki te vini pandan ane yo te pèmèt atis la louvri orizon sa yo nan mizik pou elèv li yo. Nou ajoute ke nan dènye ane yo, Anda souvan fè kòm yon kondiktè. Yon lanmò inatandi pa t 'pèmèt talan versatile l' yo dewoulman nan plen. Li te mouri de semèn apre konsè triyonfan nan Bratislava, vil kote li te fè premye ak yon òkès ​​senfoni ki dirije pa Ludovit Reiter plizyè deseni pi bonè.

Grigoriev L., Platek Ya.